Naam van het project: Breda: ZonneWIJde

Initiatiefnemer: Breda DuurSaam

Categorie: Mooiste Idee Award

1. Beschrijving

Ongebruikte, braakliggende terreinen zijn een doorn in het oog, waarom zouden we die niet tijdelijk gebruiken om duurzame energie op te wekken? Breda DuurSaam heeft het idee uitgewerkt om een mobiel zonnepark te realiseren, bestaande uit PV-zonnepanelen op een onderstel op maaiveld.

Wanneer het terrein na verloop van tijd nodig is voor andere ruimtelijke ontwikkelingen, worden de panelen verplaatst naar daken van gebouwen of naar andere percelen die op dat moment (langdurig) braak liggen.

Op deze wijze kunnen ‘daklozen’ huishoudens met een woning zonder dak, een te klein of ongeschikt dat maar ook met verkeerde orientatie op de zon maar ook eigenaren van een monument gebruik maken van zonnestroom.

Ook kunnen partijen die een ‘ groen hart’ hebben of willen beleggen met een redelijk rendement kunnen instappen in deze cooperatie.

De ZonneWIJde wordt gerealiseerd door een coöperatie van ruim 350 Bredanaars, die samen investeren in dit project.

Dit initiatief dient meerdere doelen:

  • Impuls voor grootschalige toepassing van zonnepanelen,
  • Positieve invulling van ‘gaten in de stad’;
  • Bijdrage aan het bereiken van de Bredase klimaatdoelen
  • Vergroting van sociale cohesie;
  • Impuls voor de werkgelegenheid in Breda.

2. Context

Het initiatief is genomen door Breda DuurSaam, een coöperatie van betrokken Bredase burgers die met concrete projecten op het gebied van energie, mobiliteit, voedsel en sociale cohesie duurzaamheid zichtbaar willen maken in de stad. Samen met overheid, bedrijfsleven, onderwijs, maatschappelijke organisaties en individuele burgers wil Breda DuurSaam het initiatief van onderop mobiliseren. Daarmee laat zij zien dat een duurzame samenleving mogelijk en haalbaar is. Gerealiseerd zijn inmiddels een openbaar watertappunt in het centrale park van Breda, een moestuin bij het sterrenrestaurant Wolfslaar en een belevings(moes)tuin bij een woonzorgcentrum. Een van de initiatieven is een (eventueel tijdelijke) duurzame invulling te geven aan de vele braakliggende terreinen in Breda. Deze terreinen zijn voor iedereen een doorn in het oog en gezien de economische situatie zal een groot deel van deze terreinen voorlopig niet ontwikkeld worden. Het initiatief voor de ZonneWIJde is één van de mogelijkheden de locaties tijdelijk zinvol en rendabel te bestemmen.

3. Organisatiestructuur

Breda DuurSaam is een coöperatieve vereniging u.a., opgericht in september 2011. Voor de ZonneWIJde wordt een aparte coöperatie opgericht. De burgers (en mogelijk bedrijven) die investeren in de ZonneWijde worden lid van de coöperatie. De leden van de coöperatie besturen en exploiteren zo hun eigen ZonneWIJde. Het management wordt uitgevoerd door Breda DuurSaam.

4. Financiering

De totale investering is afkomstig van burgers van Breda. Er zijn geen financieringskosten. Deze burgers zijn verenigd in een coöperatie. Deze rechts- en organisatievorm geeft de samenwerkende burgers slagkracht ten aanzien van de inkoop van de panelen en de verkoop van de duurzaam opgewekte stroom. De coöperatie biedt de leden een hoge mate van participatie, mede-eigenaarschap en juridische bescherming.

Er is een rendementsanalyse op basis van de Netto Contante Waarde-berekening (NCW) gemaakt. Aan de hand van dit rekenmodel kan bepaald worden onder welke condities het voor een burger interessanter is te investeren in de ZonneWIJde of het geld op een bank tegen geringe spaarrente te laten staan. De berekeningen zijn gemaakt met inachtneming van de huidige regelgeving (energiewet) en gebruik makend van subsidies zoals Vamil, EIA en SDE+.

In de berekeningen wordt uitgegaan geen of beperkte kosten voor de grond, omdat het een tijdelijke/mobiele invulling is. Hierover wordt overleg gevoerd met de gemeente.

5. Professionaliteit

Breda DuurSaam (BDS) ondersteunt de leden met de oprichting van de separaat op te richten coöperatie voor de ZonneWIJde. BDS zal deze oprichting, in nauwe samenwerking met de leden, tot stand brengen. Daartoe stelt zij haar kennis en ervaring op het gebied van het oprichten en besturen van een coöperatie ter beschikking aan het bestuur van de coöperatie en de leden. BDS kan zitting nemen in het bestuur van de nieuwe coöperatie. De opgerichte coöperatie zal onder begeleiding van BDS, vervolgens de aanbesteding, de gunning en het bedrijfsvaardig opleveren en onderhouden van de PV installatie uitvoeren. BDS heeft veel ervaring met aanbestedingen van projecten van deze omvang. Voor de inbreng van de specifieke kennis voor het oprichten en besturen van de coöperatie als ook voor de aanbesteding gunning en exploitatie van het project krijgt BDS een vooraf overeengekomen vergoeding. Er wordt gewerkt met certificaten van Garanties van oorsprong wordt bewezen dat de geleverde energie daadwerkelijk duurzaam is. Onderzocht wordt of via het nabijheidsprincipe rechtstreekse levering van energie binnen postcodegebieden aan de leden mogelijk is. Daartoe leggen beide coöperaties, BDS en ZonneWIJde, contacten met partijen in de regio die zicht richten op energiebesparingen en energie-opwekking.

6. Aantrekkingskracht

Breda DuurSaam heeft dit idee eerst voorgelegd aan de Gemeente Breda; vervolgens hebben beide organisaties het idee verder verspreid. Op verzoek van allerlei belangstellenden is het concept en de businesscase toegelicht, zowel in gesprekken als in expertmeetings en andere bijeenkomsten, zoals Agentschap NL en de Provincie Noord Brabant.

Met ledenwerven begint Breda DuurSaam zodra zeker is onder welke voorwaarden een braakliggend terrein beschikbaar is in Breda. Tot die tijd genereert zij, samen met de Gemeente Breda, bekendheid en daarin is zij succesvol. Veel mensen hebben al toegezegd dat zij een aandeel willen in de op te richten coöperatie. Het idee van zelfredzaamheid, zelf je eigen energie opwekken, vinden velen erg aantrekkelijk. Zeker als het rendement op de investering hoger is dan het rendement op een spaarrekening, geeft het mensen een goed gevoel als ze hun geld steken in een lokaal duurzaam project.

Het is dus zinvol en rendabel!

7. Exploitatie

  • De totale investering bedraagt: € 2.500.000,-
  • De opbrengst van de complete ZonnWIJde bedraagt 1,25 GWh/jaar
  • Het rendement op de investering bedraagt : 2,5% a 3%

Aanvullende getallen:

  • Terrein: 15.000m2
  • Opp. PV ca. 7.750 m2 (15°)
  • Totale elektrische opbrengst 1,25 GWh/jaar
  • Opbrengst PV-paneel ca. 180 kWh/m2.jaar.
  • Afschrijving 20 jaar
  • Levensduur panelen 25 jaar

8. Regio

Dit initiatief is gericht op de Gemeente Breda. Wij hopen en verwachten dat ook andere dorpen, steden en regio’s worden geïnspireerd en dat de ZonneWIJde een voorbeeld is voor andere gemeenten om braakliggende terreinen tijdelijk een nuttige functie en beter aanzien te geven.

De afgelopen maanden zijn al heel wat dorpen en steden bediend door Breda DuurSaam. Op veler verzoek heeft Breda DuurSaam op diverse gelegenheden het concept en de businesscase toegelicht.

9. Energiebron en techniek

PV is een zeer beproefde, betrouwbare, onderhoudsarme en daarmee risico-arme techniek. Deze techniek maakt geen geluid verstoort geen faunabewegingen als vogeltrek e.d. De duurzaam opgewekte energie relatief eenvoudig is ‘in te pluggen’ op het 10 kV-net of aan derden/afnemers is te distribueren op of buiten het perceel.

10. Kennis delen

Delen is een van de pijlers onder Breda DuurSaam. Vanaf de allereerste gedachtevorming hebben de leden van Breda DuurSaam hun kennis en ervaring aangeboden aan iedereen die meer wilde weten over het concept en de businesscase. Op verzoek van vele belangstellenden heeft Breda DuurSaam gesprekken gevoerd met ambtenaren, initiatiefnemers en andere betrokkenen vanuit het hele land. In juli heeft Breda DuurSaam een presentatie gegeven tijdens een expertmeeting van AgentschapNL; alle ins en outs van het idee ‘ZonneWIJde’ zijn sindsdien te raadplegen via Viadesk ‘Lokaal klimaatbeleid’.

11. Overtuig de jury

  • De Zonnewijde is een initiatief van Breda DuurSaam, een burgerinitiatief in Breda, dat met veel energie en toewijding projecten realiseert.
  • Het project is vernieuwend! Er is veel belangstelling voor het concept, want er zijn geen vergelijkbare zonneparken onder deze voorwaarden gerealiseerd (autonome burger organisatie, tijdelijk, van onderaf georganiseerd, zonder financieringskosten, samenwerking van burgers met onderwijs, bedrijfsleven en overheden)
  • Het initiatief draagt bij aan de ambitie van Breda, een CO2-neutrale stad in 2044.
  • Het is goed voor bewustwording; bewoners en bedrijven zien letterlijk dat het mogelijk is grootschalig duurzame zonne-energie op te wekken;
  • Het is een zinvolle en rendabele tijdelijke invulling voor lelijke ‘gaten in de stad’
  • Het stimuleert sociale cohesie, is goed voor de portemonnee van de leden en een goed voorbeeld van ‘de energieke samenleving’ en co-creatie: diverse organisaties trekken samen op.

12. Beeldmateriaal