Naam van het project: Winkels geven gratis Warmte
Initiatiefnemer: Ardo de Graaf en Marjan Teesing
Categorie: Mooiste Ondernemersinitiatief aangeboden door DOEN
1. Beschrijving
Binnensteden warmen op. Doordat het klimaat verandert, door verkeer en door afzuig- en koelinstallaties welke allemaal warme lucht uitblazen. Deze restwarmte kan worden benut voor het verwarmen van woningen. Winkeliers en horeca hebben het momenteel moeilijk en kunnen op deze manier positieve good will en klantenbinding creëren. Hun gratis warmte wordt door dit initiatief nuttig gebruikt.
2. Context
Archipel Willemspark is uiterlijk een van de mooiste oude buurten van Den Haag. De isolatie van de woningen is vaak slecht. Vanwege het beschermd stadsgezicht en de ouderdom van de woningen is isoleren bouwfysisch complex en staat de welstand zeer weinig toe.
In Den Haag probeert een groep van 25 oudere particuliere woningen met elkaar te ontdekken welke op manier deze woningen 80% energiezuiniger tot energieneutraal te maken is. De trekker van dat project is inmiddels als ondernemer verantwoordelijk voor dit P-Nuts initiatief. Aan de keukentafel ontstond namelijk het idee om particuliere woningen te verwarmen met kleinschalige restwarmte van de aangrenzende groentenwinkel Exotenhof.
3. Organisatiestructuur
Het eerte project is uitgevoerd door Ardo de Graaf (Adv) en Marjan Teesing (Duurzaam Archipel Willemspark), Mechatronik Technical Services (Rachid Hassany) en Exotenhof V.O.F. (Dirk en Koos van Starkenburg).
Deze geslaagde proef heeft geleid tot het oprichten van de start-up “Augustus warmte”. Augustus warmte gaat over het principe van opwarming in de stad en gebruik deze voor kleinschalige warmtelevering bij ondernemers & bewoners.
4. Financiering
De eerste installatie is gefinancierd door de bewoner en de initiatiefnemer. Voor de hardware heeft de bewoner de normale prijs betaald van een CV installatie zonder subsidie. Alle meerkosten zoals het uitzoekwerk en het technisch toepassen van warmtelevering zijn genomen door de initiatiefnemer. De besparingen van de installatie komen 100% bij de bewoner terecht. Eventuele verbetering van het rendement van de koelinstallatie van Exotenhof is niet in de case meegenomen. Gemeente Den Haag heeft inmiddels een budget beschikbaar gesteld het laten opstellen van een plan van aanpak voor het vinden van andere winkel/bewoner combinaties.
5. Professionaliteit
Augustus warmte richt zich op kleinschalige warmtelevering aan particulieren. Het bedrijf huurt hiervoor onderaannemers in uit de koeltechniek welke beschikken over het certificaat voor het werken met koelgassen. De techniek voldoet aan artikel 9 van de Warmtewet.
6. Aantrekkingskracht
Er is bij zowel bewoners als MKB bedrijven belangstelling. Winkeliers kunnen kiezen of zij alleen toestemming geven voor een geringe aanpassing van hun koelinstallatie, of zij kunnen zelf de investering voor hun rekening nemen en een kleinschalige warmteleverancier worden. Er is momenteel vooral belangstelling bij de afdelingen economische zaken als mede duurzaamheid van gemeenten Den Haag en Rotterdam.
7. Exploitatie
De investering per woning bedraagt ca. €3500 tot € €4000.
De opbrengst is tussen 10.000 en 20.000 kwh thermisch per huishouden (ca. 30-45 GJ of 1000-1500 m3 gas eq.), bij een elektriciteitsverbruik van ca. 2000 kwh.
In de woning wordt tot 80% fossiele energie bespaard. Er resteert een gasvraag van 200-400 m3 per woning voor de koudste periode van het jaar, omdat uit de koelcel dan iets minder warmte wordt uitgeblazen.
De jaarlijkse opbrengst voor de bewoner is ca. €450 per jaar bij een stroomprijs van €0,20. In combinatie met 6 zonnepanelen is de investering €6000 en de opbrengst ruim €700 per jaar.
In de bedragen is nog geen rekening gehouden met fiscale voordelen. Fiscaal is het voor de winkelier interessanter om de investering te doen dan particulier, maar dan landt het voordeel bij de winkelier. Deze zal dan BTW moeten rekenen over de warmte, maar kan bijvoorbeeld wat korting geven op de groenten, oid. Meerdere verdienmodellen zijn mogelijk.
8. Regio
Momenteel onderzoeken de initiatiefnemers mogelijkheden voor opschaling en zijn hierover in gesprek met zowel lokale winkeliers als Ahold. Tevens is gesproken met de gemeente Rotterdam en met gemeente Almere, om de mogelijkheid te verkennen om kleinschalige restwarmte via een feed-in tarief in te voeren in bestaande stadsverwarmingsnetten.
9. Energiebron en techniek
De toegepaste techniek gebruikt warmte uit koel- en ventilatielucht installaties van MKB bedrijven. Deze temperaturen worden met behulp van elektriciteit geschikte gemaakt voor CV installaties. Naverwarming in de koudste periode vindt in de woning plaats met conventionele gasketels.
10. Kennis delen
Nu de proef geslaagd is, valt kennisdeling onder de marketing van de commerciële exploitatie van kleinschalige warmtelevering. Omdat de monitoring pas heel recent is afgerond, wordt kennis momenteel gedeeld op het Haags Klimaatweb, via het Haags Milieucentrum, het Rotterdams Milieucentrum, de samenwerkende Natuur & Milieuorganisaties Zuid Holland en door het initiatief te publiceren als inschrijving voor de P-Nuts awards.
11. Overtuig de jury
De vooroorlogse particuliere voorraad is de moeilijkst te bereiken doelgroep als het gaat om besparen van energie. Het grootste deel van deze voorraad ligt in oudere binnensteden, in de buurt van winkels. Met de beschreven techniek kan met een minimale ingreep tot 80% fossiele energie worden bespaard per huishouden, met een terugverdientijd van beneden 10 jaar. Dit initiatief heeft een opschalingspotentieel naar winkelcentra in alle ca. 408 gemeenten in Nederland en kan het gasverbruik besparen van 500.000 woningen.
12. Beeldmateriaal