Nieuwe inzending P-NUTS Awards 2015: 58ste inzending P-NUTS Awards 2015: “Zonnestroom Mijnplein”
Website: http://www.mijnplein.nl
Naam inzender: Escozon Coöperatie U.A.
Categorie: Mooiste Ondernemersinitiatief Award

Beschrijving:

Duurzaam bewust worden door het realiseren van zonnepanelen op de daken van Basisscholen. De opbrengsten in de scholen zichtbaar maken voor de leerlingen en hen te leren duurzame keuzes in het leven te kunnen maken. Uitstraling van toekomstige energieneutrale scholen willen we hiermee stimuleren.

Op veertien Basisscholen van de Stichting Mijnplein, in zeven dorpen binnen de gemeente Raalte, zijn iets meer dan 1.200 zonnepanelen aangelegd. Bij één van de deelnemende scholen is door Escozon een SDE+ aangevraagd en verkregen en dat betekent dat het aantal op 1.350 uit zal gaan komen.

Het kabelbedrijf Enexis/Fudura heeft ook met het project Zonnestroom meegedaan vanuit hun eigen project “Van zon krijg je energie” middels het ter beschikking stellen van een beeldscherm en lespakketten. Alle scholen zijn voorzien van een slimme meter.

Alle deelnemende scholen hebben een budget gekregen per leerling om bijvoorbeeld bouwpakketten, lesdozen e.d. aan te schaffen ter ondersteuning van het project. De scholen mochten zelf beslissen wat men daarvoor ging doen of aanschaffen.

Escozon heeft zelf het initiatief genomen om met het voorstel ‘Zonnestroom Mijnplein’ naar het bestuur van stichting Mijnplein te stappen, subsidie georganiseerd en samen met de bestuurder de directeuren enthousiast gemaakt.

http://www.escozon.nl/zonnestroom-mijnplein-opening/

http://mijnplein.nl/uploads/artikel-Koerier.pdf

http://www.dekrachtvansalland.nl/actueel/actueel/2014/8/22/project-zonnestroom-succesvol-afgesloten

Context en/of korte geschiedenis:

Het Zonnestroom Mijnplein project heeft als resultaat dat alle 14 basisscholen van de Stichting Mijnplein binnen de gemeente Raalte voorzien zijn van een zonnepaneleninstallatie, inclusief het Bestuurskantoor.

De grote van de PV-installatie op de verschillende scholen is maximaal het eigen verbruik van de school; het beschikbare dakoppervlak en het toekomstperspectief van de school. Na inspectie en berekeningen zijn door de constructeur enkele dakvlakken afgewezen vanwege onvoldoende draagkracht. Ook is voor twee scholen het huidige gebouw voor de toekomst onzeker. Daarom is daar een kleine PV-installatie geplaatst als signaalfunctie voor bewustwording.

Er is bewust gekozen voor Europese producten. T.w. zonnepanelen uit Duitsland (Solar World en Heckert), omvormers uit Oostenrijk (Fronius) en bevestigingsmateriaal ook uit Duitsland (Schletter). In het geval zonnepanelen vanaf de grond zichtbaar zijn is er gekozen voor zwarte mono panelen (Solar World 265Wp) en indien dat niet het geval is dan voor blauwe poly zonnepanelen (Heckert 255Wp ).

Een installateur uit Enschede heeft de opdracht toegewezen gekregen uit een selectie van drie aanbieders. Het was geen openbare aanbesteding. De interne werkzaamheden in de meterkast en de voeding en aansluiting data tot bij de omvormers zijn bij de huisinstallateurs aangeboden en Assink Weustink heeft dit uitgevoerd. De projectbegeleiding is uitgevoerd door Escozon.

In totaal zijn 1.200 zonnepanelen geplaatst met een vermogen van bijna 312.000 Wp. Bijna 47.000 Wp, oftewel 180 zonnepanelen, meer als in het projectplan beoogd.

Tijdens de voorbereiding werd duidelijk dat zeven basisscholen mee zouden doen. Door veel overleg met de directeuren en aanwezige hobbels weg te nemen zijn op alle scholen zonnepanelen geplaatst. Een voorbeeld van een hobbel is de omzetting van grootverbruik naar een kleinverbruik aansluiting, waardoor salderen op jaarbasis mogelijk werd en er 166 i.p.v. 16 zonnepanelen op het dak geplaatst konden worden. Bij een andere school was de meterkast niet geschikt en is deze aangepast waardoor ook deze school mee kon doen.

Daarnaast is informeren en bewust worden van het huidige energieverbruik een belangrijk onderdeel gebleken van het succes. Men had minimaal tot totaal geen zicht op het energieverbruik en de kosten daarvan. Nu wel!

Op de website www.solarweb.com van omvormer leverancier Fronius kan real-time worden gezien of alle PV installaties werken. Hiermee is monitoring van de PV installaties op afstand mogelijk en kunnen de scholen met elkaar vergelijken worden.

Vanuit de Stichting Mijnplein is ICT’er Gerard Holtslag vrijgemaakt voor de aansturing van de leerkrachten voor het bewustzijnsaspect. Hiermee blijft dit intern voor de komende jaren geborgd.

Samen met Enexis is op alle scholen een monitor in de hal geplaatst en beschikken de leerkrachten over een lespakket voor de leerlingen, www.vanzonkrijgjeenergie.nl

Alle scholen hebben voor het leereffect en bewustwording zelfbouwpakketjes aangeschaft. Zie de foto’s.

Op de monitor is zowel de opwekking van de zonnepanelen dagelijks te volgens als ook het eigen verbruik van elektriciteit en aardgas. Dit vergroot het bewust worden van het omgaan met het energieverbruik wat geresulteerd heeft dat enkele scholen de huisinstallateur de opdracht hebben gegeven om de installaties beter in te regelen.

De volgende uitdaging en een logisch gevolg van het project Zonnestroom Mijnplein is een energiemanagement systeem voor alle basisscholen, waarmee zowel de technische installaties ingeregeld kunnen worden en de menselijke factor van energieverbruik beïnvloed kan gaan worden. Er gaan binnenkort twee scholen voorzien worden van een systeem wat gegarandeerd 10% kostenbesparing geeft zonder extra investering anders dan de aankoop van het systeem zelf.

De leerlingenbijdrage van de Overheid voor de energiekosten is lager dan wat de Basisscholen van Mijnplein per leerling nu kwijt zijn. Met krimpen bedreigde scholen wordt het financiële gat alleen maar groter.

We hebben ervaren dat het bijzonder lastig is om het energieverbruik boven water te krijgen en de scholen zijn zich totaal niet bewust van wat hun energiekosten zijn. We hebben geconstateerd dat de energiekosten per leerling bij de scholen onderling de factor 1 op 7 kan zijn.

Organisatievorm:

Voor ‘Zonnestroom Mijnplein’ is een projectorganisatie opgezet. Hieraan namen de directeuren van de scholen, een bestuurder, de adviseurs van Escozon en de installateur in deel.

Escozon is een Ondernemerscoöperatie. (zie: www.escozon.nl)

Financiering:

Voor (Basis)scholen is vanwege de vaak collectieve inkoop (goedkope energie) en een groot deel van het verbruik in de 2e schijf van de energiebelasting het niet mogelijk om een PV-installatie rendabel te exploiteren. Maar vanuit de bewustwording en leereffecten is het juist wel aantrekkelijk om te willen.

Daarom ook heeft Stichting Mijnplein een Leadersubsidie verkregen voor dit project. Daar betalen naast de EU ook de Provincie Overijssel en de gemeente Raalte aan mee. Hiermee is 45% gefinancierd. De overige 55% is door de Stichting Mijnplein voorgeschoten en wordt met besparen op de energiekosten terugverdiend. Dit is voor elke school afzonderlijk uitgezocht en berekend. Juist hiermee zijn de directeuren overtuigd geraakt van het unieke model dat hier gebruikt is.

Door de collectieve inkoop van energie en de vaak centrale administratie zijn de individuele scholen niet of nauwelijks bewust van het jaarlijks verbruik en de jaarlijkse hoge kosten. Dit maakt dat men zich niet betrokken voelt. Daarnaast speelt natuurlijk mee dat men zich graag wil bezig houden met de kerntaak en dat is het geven van kwalitatief en hoogwaardig onderwijs.

Professionaliteit:

De Stichting Mijnplein heeft Escozon de opdracht gegeven voor de subsidiebegeleiding en verantwoording, de coördinatie, de aanbesteding, de gunning en begeleiding van het project bij de realisatie.

Aantrekkingskracht:

Er is een officiële start van het project gemaakt in juni 2014 op de Gerardus Majellaschool in Broekland. Hierbij waren diverse genodigden aanwezig en alle leerlingen. Hierover heeft een artikel in de Stentor en op Salland Centraal gestaan.

In juli 2014 heeft een speciaal artikel over het Zonnestroom Mijnplein project in de Raalte Koerier gestaan. Dit blad wordt maandelijks in heel Salland gratis huis aan huis verspreid.

Op 22 augustus is het project officieel in gebruik genomen op de St, Jozefschool te Nieuw Heeten en op de Korenbloem te Raalte. Hier hebben de Overijssels gedeputeerde mw. Hester Maij en wethouder duurzaamheid gemeente Raalte Frank Niens samen met twee leerlingen de opening verzorgt. Hiervan heeft een vooraankondiging en een artikel in de Stentor gestaan en is dit ook op Salland Centraal geplaatst.

De nieuwsuitingen zijn in de bijlagen meegezonden of via een link naar een site in te zien.

Op de website van de stichting Mijnplein en de scholen wordt steeds aandacht gegeven aan het project Zonnestroom Mijnplein en nu wordt ook de opbrengst vermeld.

Tijdens de realisatie heeft op alle locaties een banner gehangen.

De scholen hebben modelzonnebloemen en molentjes en leskisten aangeschaft waarmee de leerlingen bewust worden gemaakt van duurzaamheid. Dit wordt natuurlijk thuis verteld en daarmee de ouders ook betrokken. Dat is een mooi extra effect.

Het gaat bij Zonnekracht niet om leden maar om met name bewustwording bij de leerlingen en leerkrachten. Mijnplein wil graag een voorbeeld zijn voor andere.

Exploitatie:

De kosten zijn per Basisschool anders en ook de opbrengsten, omdat alle scholen een ander energieverbruik hebben en daardoor ook een andere prijs per kWh betalen door verschillen in bijvoorbeeld de energiebelasting.

De investering was ruim € 550.000,-, inclusief de BTW (voor de stichting Mijnplein niet verrekenbaar).

http://www.dezonnehof.net/uploads/Documenten/13%2008%2028%20%20Projectplan%20Zonnestroom%20Mijnplein.pdf

Regio:

Het gaat hierbij om 14 Basisscholen in de gemeente Raalte (zijnde 7 dorpen). De Basisscholen in andere gemeenten hebben al zonnepanelen. Alle 22 scholen van Mijnplein hebben nu zonnepanelen.

Energiebron en techniek:

Bij dit project gaat het om opwekking van elektra op het eigen dak van de scholen.

Kennisdelen:

De opbrengsten van alle scholen zijn op één site zichtbaar die toegankelijk is voor de scholen. In nieuwsbrieven van de scholen worden ouders geïnformeerd van de opbrengsten.

Op de digiborden in de leslokalen kunnen de opbrengsten zichtbaar gemaakt worden.

Op een centrale plaats in de school is een beeldscherm geplaatst waarop opwek en verbruik zichtbaar wordt gemaakt.

De acties van de scholen t.a.v. het project Zonnestroom en duurzaamheid te maken heeft worden op de websites van de desbetreffende scholen vermeld.

Overtuig de jury:

Escozon ziet dat het initiatief nemen door duurzame ondernemers zoals dit project effect sorteert. Het project Zonnestroom Mijnplein is door Escozon ontwikkeld, voorbereid en in de uitvoering begeleid. De samenwerking met het bestuur en de directeuren was zeer vruchtbaar en het belang van de kinderen voor de toekomst kwam daardoor volledig tot haar recht. Zie de nieuwsbrief van de Zonnehof.

Het project is succesvol voor de bewustwording bij ca. 3.000 leerlingen en daarmee ook de ouders c.q. opvoeders, omdat de kinderen met duurzame verhalen thuiskomen. Kinderen hebben de toekomst en zijn de leiders van de toekomst. Duurzaamheid in de bagage als een kind van school gaat blijft absoluut beklijven en daar heeft iedereen profijt van.

Zie de bijlagen voor:

- Foto’s van de PV-installaties op alle scholen,
– Foto’s openingen
– Foto’s bewustwording
– Publicaties over project
– Publicatie de Zonnehof