Nieuwe inzending P-NUTS Awards 2015: 1ste inzending P-NUTS 2015: “Zonnepark Westeinde”
Website: http://www.ecwleeuwarden.nl
Naam inzender: W.J.P. Bergsma, penningmeester Energie Coöperatie
Categorie: Mooiste Bewonersinitiatief Award

Beschrijving:

Het realiseren van een zonnepark ter grootte van 10.000 panelen op een deel van het tracé van de N383 dat grenst aan de wijk Westeinde in Leeuwarden. Deze wijk omvat 1750 woningen en heeft ongeveer 3800 inwoners. Uiteindelijke doel: een energieneutrale wijk.

Context en/of korte geschiedenis:

Door de aanleg van een nieuwe westelijke invalsweg vervalt de oude snelweg richting Harlingen. In de loop van 2015 zal een aanvang worden gemaakt met de herinrichting van het gebied rondom de te verwijderen oude weg. In april 2014 is door de Werkgroep Duurzaam Westeinde contact opgenomen met de provincie Fryslân en de gemeente Leeuwarden om te onderzoeken of een vanuit de wijk aangedragen plan voor de aanleg van een grootschalig zonnepark in dit gebied op steun kon rekenen.
Dit burgerinitiatief werd direct omarmd en leidde tot veelvuldig en intensief overleg met o.a. de betrokken overheden, omwonenden, marktpartijen, financieringsinstellingen. In hoog tempo werd het traject van planvorming tot het verstrekken van de omgevingsvergunning en subsidieaanvraag (SDE+) afgelegd. De omgevingsvergunning en de aanpassing van het bestemmingsplan zijn definitief. De aanvraag SDE+-subsidie (3-11-2014) is in behandeling.

Organisatievorm:

Met het oog op de grootschaligheid van de plannen is de werkgroep op 21 mei 2014, door ondertekening van de oprichtingsacte, omgevormd tot de Energie Coöperatie Westeinde U.A. (ECW).
De plannen die in korte tijd in projectvorm zijn opgepakt behelzen als einddoel een energieneutrale wijk. De start om dit doel te realiseren ligt in 2013 toen een eerste project ‘zonnepanelen op je dak’ is opgestart met een huidig resultaat van 100 deelnemende woningeigenaren.
Daarna is het project vloerisolatie, met nu 60 geïsoleerde woningen, opgepakt. Er is een kierendag georganiseerd met 25 deelnemers. Deze projecten lopen nog steeds door. Op stapel staat een project spouwmuurisolatie. Zodra de financiering rond is –wordt eind februari bekend- wordt het project Gebieden Energie Neutraal (GEN) opgestart met als doel nog meer wijkbewoners bij het einddoel te betrekken.

Financiering:

Uiteindelijk is gekozen voor het uitwerken van een businesscase met als basis de SDE+ subsidie. Via de provincie wordt dit park aanbesteed. De inschrijver/exploitant dient zelf 25% eigen vermogen in te brengen. 30% (achtergesteld) wordt gefinancierd door het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE)* dat is opgezet door de provincie; de overige 45% is bankkrediet. Totaal benodigd € 3.350.000,–.
De Energie Coöperatie Westeinde brengt een aantal gunningsvoorwaarden in, oa.: educatie en innovatie wordt toegestaan, participatie via certificaten voor wijkbewoners is mogelijk, jaarlijks ontvangt de coöperatie een vast bedrag ter besteding aan duurzaamheidsprojecten in de wijk. Marktverkenning heeft uitgewezen dat er voldoende interesse is de exploitatie van het park onder deze voorwaarden ter hand te nemen.
*Fonds Schone Friese Energie met een kapitaal van € 90.000.000,-

Professionaliteit:

De Energie Coöperatie Westeinde wordt bestuurd door een zevental enthousiaste wijkbewoners met verschillende achtergrond, kennis en kundigheden. Het blijft vrijwilligerswerk. Daarom is gekozen voor exploitatie door een marktpartij met ervaring, die ook continuïteit kan bieden gericht op een termijn van 25 jaren.
Voor het beheer van de opbrengsten uit het park wordt, zo is nu het voorlopige uitgangspunt, een stichting in het leven geroepen. De leden van de ECW bepalen de criteria waaraan de aanvragen voor een bijdrage in de financiering van projecten moeten voldoen. Op dit punt wordt juridisch advies ingewonnen. Ook voor de belangen van de participanten in het park wordt in deze richting gedacht. Over deze aangelegenheden vindt thans overleg plaats. De ECW laat zich o.a. adviseren door Ús Koöperaasje, de Fries koepelorganisatie voor lokale initiatieven.

Aantrekkingskracht:

De ECW is sinds augustus/september 2014 met ledenwerving gestart. Thans bijna 100 leden. De eigen website, het organiseren van Energiecafés en andere voorlichtingsavonden, het verspreiden van flyers en (digitale) nieuwsbrieven, het bezoeken van regionale bijeenkomsten, het deelnemen aan workshops, contacten met ambtenaren, politici en pers hebben een grote naamsbekendheid teweeggebracht. Zodra daarvoor financiële middelen beschikbaar komen, zal een marketingconcept, waarvoor de basis inmiddels is gelegd, verder worden uitgewerkt.
Met een drietal onderwijsinstellingen in Leeuwarden is contact gelegd om het educatieve deel vorm te geven. Van HBO tot VMBO-niveau is grote interesse getoond voor het aan de door ons ingebrachte studieprojecten -al dan niet gezamenlijk- invulling te geven.

Exploitatie:

Opbrengst van 10.000 panelen met een vermogen van 300Wp is 3.000.000 wp. Yield is 860 kwh/Kwp. Capex € 3.350.00,– = per Wp € 1.108.
Opex € 65.676,– (hoog doordat ook pacht voor de grond moet worden betaald waarin de voorinvestering door de provincie in de netaansluiting is verdisconteerd).
In de doorrekening over 25 jaar is rekening gehouden met degeneratie van de panelen waardoor de baten enigszins dalen. T.a.v. de lasten is uitgegaan van een inflatie van 2% per jaar.
Uiteindelijk rendement op het eigen vermogen 9,6% na jaarlijkse bijdrage aan de ECW.

Regio:

Door het zonnepark wordt stroom opgewekt voor ongeveer 800 woningen in de Leeuwarder wijk Westeinde.

Energiebron en techniek:

De zon. Zonnepanelen, oost/west gelegd waardoor de beschikbare grond beter kan worden benut en piekopbrengsten worden voorkomen

Kennisdelen:

Onze ervaringen worden gedeeld met initiatiefnemers in de omgeving, rechtstreeks dan wel d.m.v. regiobijeenkomsten.
Studenten zullen worden betrokken bij het vastleggen en vertalen van meetgegevens zowel van het zonnepark als van de panelen op daken. Zij worden eveneens betrokken bij de definitieve landschappelijk invulling onder leiding van een landschaparchitect. Daardoor wordt kennisoverdracht bevorderd.
D.m.v. het aanvullen van onze website met een jeugdpagina en daarnaast overdracht van kennis aan jeugd op de twee basisscholen wordt, zodra daar geld en tijd voor is, getracht de betrokkenheid bij duurzaamheidsprojecten op jonge leeftijd te bevorderen.
De bestuursleden bezoeken veelvuldig kennisdeel- bijeenkomsten.

Overtuig de jury:

Wij zijn enthousiast en hebben met ons bewonersinitiatief, in samenwerking met veel partijen, in een korte tijd veel bereikt. Ons zonnepark zo vlak tegen de nieuwe westelijke invalsweg naar Leeuwarden aan gelegen, is een voorbeeld van een park dat landschappelijk op een kwalitatief goede wijze wordt ingepast. Het vlijt zich op een bijna natuurlijke wijze neer in de kromming van de bomenwal waarachter de wijk Westeinde is gelegen. Nagenoeg iedereen is enthousiast. Nu u nog!