Loading ...Naam van het project: Energiebedrijf Thermo Bello
Initiatiefnemer: Burgerinitiatief van wijkbewoners van EVA-Lanxmeer verenigd in de Bewonersvereniging EVA-Lanxmeer (BEL) en de Vereniging Ontwikkeling Exploitatie Warmenet (VOEW)
Categorien: Innovatie Netwerk – Nieuwe Nuts Award & KNHM – Mooiste Burgerinitiatief Award (reeds operationeel)
1. Beschrijving
Energiebedrijf Thermo Bello is een lokaal duurzaam energiebedrijf opgericht door wijkbewoners van EVA-Lanxmeer in Culemborg. In de wijk wonen veel mensen die het leuk vinden om samen een duurzame samenleving te scheppen. Opwekking van duurzame energie hoort daarbij. Wijkbewoners kregen de kans om een bestaand warmtenet met verwarmingsinstallaties van Vitens over te nemen. Daarvoor is een verkenning uitgevoerd, een gedegen haalbaarheidsonderzoek, en een bedrijfsplan ontwikkelt waarmee wijkbewoners hebben ingestemd. Vanaf 1 januari 2009 is het bedrijf operationeel en is er met een gecombineerde inzet van professionals en wijkbewoners gewerkt aan een technische optimalisatie en aan uitbreiding van het distributienetwerk. Thermo Bello zet zich verder actief in om haar opgebouwde kennis over te dragen.
2. Doel
De vennootschap heeft drie statutaire doelen:
- het duurzaam beheren en optimaliseren van een warmtenet in Culemborg, vooralsnog in de wijk EVA-Lanxmeer.
- het ontwikkelen, beheren en optimaliseren van toepassingen van duurzame energie en energiebesparing in Culemborg, vooralsnog in de wijk EVA-Lanxmeer.
- het vergaren en verspreiden van kennis over lokale energiewinning en energiebesparing.
De vennootschap heeft een bescheiden winstdoelstelling, om de kapitaalverstrekkers een redelijke vermogensverhouding van maximaal 7% van het eigen vermogen te kunnen geven.
3. Context, planning
Het verzoek van Vitens NV om het verwarmingsnet en installaties over te nemen was de directe aanleiding van het initiatief van wijkbewoners. De initiatiefnemers waren gemotiveerd vanuit de behoefte aan ontwikkeling van gezamenlijk ondernemerschap, zelfsturing, bijdragen aan de transitie naar duurzame energie, en het beheersen van de tarieven.
De klanten zijn bewoners van 169 huisaansluitingen en 8 zakelijke aansluitingen in de wijk EVA-Lanxmeer. De 8 zakelijke gebruikers nemen 65-70% van de totale warmteproductie af.
Het initiatief heeft 1 jaar en 9 maanden nodig gehad voor de overname: een verkenning van 9 maanden, een haalbaarheidsonderzoek van 6 maanden en afronding van het bedrijfsplan en het krijgen van draagvlak nog eens 6 maanden. Inmiddels is het bedrijf weer ruim 2 jaar operationeel. In 2009 is de organisatie op poten gezet en zijn er technische verbeteringen in het warmtestation uitgevoerd. In 2010 is er een uitbreiding van het distributienetwerk gerealiseerd, is de werking van het warmtestation geoptimaliseerd, en is een publicatie gemaakt: ‘Thermo Bello Energie voor de wijk, Nieuwe nuts in de praktijk.’
4. Organisatiestructuur
Energiebedrijf Thermo Bello is een besloten vennootschap. Daarnaast is een stichting Administratiekantoor 100% eigenaar van Thermo Bello. De aandelen in bezit van de stichting Administratiekantoor zijn gecertificeerd en verdeeld over vijf categorieën eigenaren. Er zijn drie categorieën bewoners en gebruikers van EVA-Lanxmeer die stemrecht hebben in het administratiekantoor: A: de bewoners/gebruikers, B: de bewonersvereniging EVA-Lanxmeer (BEL), C: de zakelijke gebruikers. De stemverdeling is respectievelijk 3-2-3. Vertegenwoordigers van de eindgebruikers hebben samen 8 van de 15 stemmen. Daarnaast hebben twee zakelijke partners een belang in Thermo Bello: Greenchoice en DEC, een VolkerWessels onderneming met elke drie stemmen. Tenslotte heeft een vertegenwoordiger van de directie 1 stem in het administratiekantoor.
De stichting heeft zeggenschap over de jaarbegroting, goedkeuring van de jaarstukken, decharge van de directie, de benoeming en het ontslag van de directie, de uitkering van dividend, het dividendbeleid, het tariefbeleid, meerjaren-ontwikkelingstrategie, grote investeringsbeslissingen, de uitgifte van aandelen, fusie.
In de dagelijkse praktijk werkt er een betaalde part-time directie met een stationsbeheerder, geassisteerd door een technisch team van vrijwilligers. Een groot deel van de werkzaamheden is uitbesteed aan professionals.
5. Bron
Thermo Bello onttrekt met een warmtepomp warmte aan drinkwater. Drinkwater is een duurzame bron in de wijk EVA-Lanxmeer.
6. Technische schets
Thermo Bello produceert lage temperatuur verwarmingswater door met een warmtepomp warmte te onttrekken aan drinkwater. Drinkwater is een duurzame bron. Vitens heeft een onttrekkingsvergunning van 2 miljoen m3 per jaar, en produceert maximaal 300 m3 drinkwater per uur. Voordat het drinkwater de terreinleiding in gaat onttrekt Thermo Bello aan het drinkwater warmte. Het reinwaterbasin koelt daardoor momenteel maximaal 3 graden Celsius af.
Om de piekvraag op te vangen heeft de warmtepomp niet voldoende capaciteit. Twee industriële gasketels brengen het verwarmingswater dan op de gewenste leveringstemperatuur.
De warmtepomp levert 85,5% van de totale jaarlijkse warmteproductie en de gasketels de resterende 14,5%.
Het verwarmingswater wordt in de wijk rondgepompt door ondergrondse verwarmingsbuizen en geeft warmte af aan de woningen en utiliteitsgebouwen in de wijk.
7. Investering en exploitatie
Voor het warmtenet en de verwarmingsinstallatie is een overnamesom van €150.000 betaald. Aanvullend is in 2010 in de uitbreiding van het warmtenet €300.000 geïnvesteerd. Energiebedrijf Thermo Bello is eigenaar van de infrastructuur en exploitant van productie en levering van lage temperatuur verwarmingswater.
8. Overtuig de jury
Energiebedrijf Thermo Bello zou de P-NUTS Award 2011 moeten winnen omdat het heeft laten zien dat een ambitieus bewonersinitiatief op het gebied van duurzame energievoorziening levensvatbaar kan zijn, en omdat het een gidsfunctie voor nieuwe initiatieven vervuld door de openheid waarmee over de ervaringen in het ontwikkelingsproces word geschreven en gesproken in diverse media. Hierdoor kunnen initiatiefnemers elders in Nederland met meer zelfvertrouwen en perspectief aan de ontwikkeling van lokale duurzame energiebedrijven werken.
Websites met interessant materiaal:
deze link , 15 december 2010 met een aantal tips voor nieuwe initiatieven.
http://www.innovatienetwerk.org/nl/bibliotheek/rapporten/426/ThermoBelloenergievoordewijk, om de publicatie over Thermo Bello te downloaden
Een filmverslag van de regiotour van Urgenda in Gelderland waarop de inbedding van het lokale energiebedrijf in de wijk EVA-Lanxmeer is te zien