Nieuwe inzending P-NUTS Awards 2015: 26ste inzending P-NUTS Awards 2015: “Amsterdam Vehicle2Grid”
Website: http://www.amsterdamvehicle2grid.nl/
Naam inzender: Hugo Niesing
Categorie: Mooiste Innovatie Award, Mooiste Ondernemersinitiatief Award

Beschrijving:

Het aantal huishoudens die elektriciteit opwekken met zonnepanelen is de afgelopen jaren flink gegroeid. Ook begint elektrisch vervoer een steeds normalere verschijning te worden. Dit zijn mooie ontwikkelingen, maar ze bieden ook uitdagingen.

Aanbodpiek zonne-energie
De productie van zonne-energie is overdag het hoogst, wanneer de meeste huishoudens weinig consumeren omdat ze naar hun werk of school zijn. Deze overproductie wordt via het elektriciteitsnet afgevoerd naar locaties waar er wel vraag naar elektriciteit is. Het elektriciteitsnet heeft een beperkte capaciteit om deze overproductie door te voeren. Er zijn al locaties in Nederland met een hoge dichtheid aan zonnepanelen waar de overproductie dusdanig hoog is, dat de panelen uitgeschakeld moeten worden om overbelasting van het net te voorkomen.

Vraagpiek Elektrisch Vervoer
Dan elektrische auto’s. Deze worden doorgaans bij thuiskomst geladen, tegelijk met de piek in huishoudelijke consumptie. Het aanbod van zonne-energie neemt juist dan af. Dit resulteert in een grote vraag belasting van het elektriciteitsnet. Studies wijzen uit dat in dichtbevolkte gebieden met een verouderd elektriciteitsnet dit zal gaan leiden tot capaciteitsproblemen. Om deze capaciteit te vergroten zijn grote investeringen in het netwerk nodig, die slechts een zeer beperkt deel van de dag nodig is.

Het kan ook slimmer: deze twee problemen kunnen samen één oplossing vormen. Door de piek in zonneproductie te matchen met het laden van elektrisch vervoer zal overbelasting van het netwerk voorkomen worden. Daarnaast draagt het bij aan een optimale integratie van zonne-energie.

Als eerste operationeel project in Nederland laat Amsterdam Vehicle2Grid zien hoe elektrisch vervoer en zonne-energie, aangestuurd door ICT, elkaar versterken in de transitie naar een duurzame stad. De eerste resultaten zijn boven verwachting en bieden een mooie uitkijk op de volgende stap: extrapolatie naar buurt- en stadsniveau.

Zie ook: https://www.youtube.com/watch?v=CwZpLpI3oUk

Context en/of korte geschiedenis:

Het bedrijf Resourcefully is een consultancy op het gebied van innovatief omgaan met de twee belangrijkste hulpbronnen op aarde, energie en water. Naast het werken als consultant heeft Resourcefully de ambitie om ook zelf te innoveren, vanuit de ‘Practice what you Preach’ gedachte.

Hieruit is het ‘living lab’ Amsterdam Vehicle 2 Grid ontstaan. Tijdens de realisatie van het eerste gemeentelijke SmartGrid in Zaanstad (2013) hebben Resourcefully en Alliander samengewerkt. Dit resulteerde in het REloadIT project in Zaanstad (www.reloadit.nl). Uit deze samenwerking is het project ontstaan, en Mastervolt is ook aangesloten.

Organisatievorm:

Amsterdam Vehicle2Grid is een samenwerkingsverband tussen drie entiteiten:
• Liander N.V., de grootste netbeheerder in Nederland, test de invloed van deze technologie op het netwerk.
• Resourcefully, implementeert, test en doet aanbevelingen met betrekking op het systeem en de impact van gedragssturing.
• Mastervolt ontwikkelt de hard- en software voor het project. Dit is een continue proces van monitoren en verbeteren.

Financiering:

Amsterdam Vehicle2Grid wordt volledig gefinancierd door het consortium van de drie partijen.

Professionaliteit:

Amsterdam Vehicle2Grid wordt uitgevoerd door de drie bovengenoemde professionele organisaties die hier allen tijde en middelen in investeren.

Aantrekkingskracht:

Tot nu toe heeft Amsterdam Vehicle2Grid de aandacht getrokken van landelijke- en regionale media. Artikelen stonden in Het Parool, de Trouw ook zijn er radio interviews geweest voor BNR-radio en Amsterdamse radio.

Daarnaast zijn er filmmakers uit binnen- en buitenland geweest om materiaal op te nemen voor documentaires over smart-cities en de energie transitie. De Belgische televisie maakt een documentaire over stedelijke energietransitie en is op visite geweest (feb 2015).

Ook het bedrijfsleven toont interesse, het bedrijf AES (American Energy Storage) uit Californië heeft met een delegatie het project bezocht (feb 2015) en de Deense stad Vejle was met de SmartCity organisatie op visite (maart 2015).

Daarnaast was Amsterdam Vehicle2Grid uitgenodigd tijdens de week van de energie in Pakhuis de Zwijger (sep 2014) om de resultaten en toekomstvisie te presenteren en bediscussiëren.

Exploitatie:

Als we kijken naar een gemiddelde dag in April zien dat het huishouden door gebruik te maken van de accu’s ongeveer 5,5 kWh niet aan het net terug heeft geleverd, maar zelf heeft geconsumeerd. Door de huidige salderingsregeling is de waarde van het opslaan voor de consument niet heel groot. Deze krijgt immers ook 23 cent per kWh geleverd aan het net. Als deze regeling verdwijnt wordt deze vergoeding een stuk lager doordat de consument zijn zonne-elektriciteit moet verkopen tegen de marktprijs. Deze is ten tijde van piekproductie vrij laag, rond de 4 cent per kWh. Dat betekent dat op een dag zoals hierboven beschreven de consument bijna een euro bespaard door gebruik te maken van opslag.

Op buurt of stadsniveau kan er nog meer waarde gecreëerd worden als indirecte kosten meegerekend worden. Vehicle2Grid voorkomt de noodzaak om het net te verzwaren en de bijhorende investeringen. Hierbij kan gedacht worden aan aanzienlijk lagere netaansluitingskosten. Voor een particulier kan het verdienmodel oplopen tot € 3 à 4 honderd per jaar. Op wijkniveau betekent dit een besparing van duizenden Euro’s per jaar. Het exact doorrekenen van het business-model is nog niet afgerond.

De beoogde exploitatie bestaat uit 2 onderdelen:
1) Marktontwikkeling
2) Duurzame stadsontwikkeling

Met Mastervolt wordt er aan een commercieel product voor de Europese (en daarbuiten) markt. Volgende stap betreft het aanhaken van de elektrische auto-industrie.

Met gemeentes wordt gekeken naar de potentie deze systemen voor echt duurzame stadsontwikkeling. Zowel de integratie van duurzame energie als elektrisch vervoer hiervoor inzetten staat centraal. Volgende stap betreft grotere pilots of experimenten om toegevoegde waarde concreet te maken en business modellen toe te passen.

Regio:

Amsterdam Vehicle2Grid bedient momenteel één huishouden, maar staat model voor een gemeentelijke uitrol. Deze staat centraal in de internationale conferentie op 30 & 31 maart 2015, zie ook: http://www.amsterdamvehicle2grid.nl/v2g-conference/ .

Energiebron en techniek:

Bron van energie zijn de zonnepanelen. Het systeem bestaat uit 20 panelen van in totaal 4kWp. Via een omvormer wordt de zonnestroom naar het verdeelstation geleid. In het verdeelstation wordt bepaald waar de stroom naartoe gaat.
Eerste prioriteit is altijd om het eigen verbruik te voorzien.
Indien de zonnepanelen meer produceren dan het eigen verbruik wordt de stroom in de accu’s van het elektrische vervoersmiddel geladen. Wanneer deze opslag vol is gaat de stroom naar het elektriciteitsnet.

Indien de zonnepanelen minder produceren dan het eigen verbruik worden de accu’s van het elektrische vervoersmiddel ontladen om op deze wijze het huishouden te voorzien. Pas als de accu’s tot 20% ontladen zijn wordt er stroom van het elektriciteitsnet gekocht. Uiteraard kan de stroom ook gebruikt worden om het elektrische vervoersmiddel aan te drijven.

Met dit systeem heeft het huishouden met betrekking tot elektriciteit een energie autonomie bereikt van 87 % in April 2014. Dit betekent dat van alle geconsumeerde elektriciteit 87% door de eigen zonnepanelen is geleverd! In April 2013, voor de installatie van het systeem, was dit slechts 43%. In maart waren deze waarden nog extremer, van 17 naar 73% energie autonomie.

Kennisdelen:

Amsterdam Vehicle2Grid is gecommitteerd om deze technologie verder te helpen. Hiervoor is het delen van kennis essentieel. Organisaties uit uiteenlopende sectoren, van een kleine gemeente uit Denemarken tot een miljoenenbedrijf uit de V.S., hebben Amsterdam bezocht om te leren van de ervaringen die opgedaan zijn in Amsterdam Vehicle2Grid.
Daarnaast organiseert Resourcefully eind maart een internationale conferentie over Vehicle2Grid, waarbij overheid, industrie en kennisinstituten met elkaar in gesprek gaan over het opschalen van deze technologie.

Zie ook: http://www.amsterdamvehicle2grid.nl/v2g-conference/

Overtuig de jury:

Door slimmer gebruik te maken van bestaande infrastructuur worden onnodige investeringen voorkomen en kunnen twee belangrijke ontwikkelingen elkaar helpen om optimaal te integreren in het huidige energiesysteem. Amsterdam Vehicle2Grid laat zien hoe slimmer omgaan met energie al op huishoudniveau mooie resultaten op kan leveren. Daarnaast biedt het een mooi raamwerk om op voort te bouwen. Want stel dat een hele wijk, of zelfs een hele stad slimmer met zonne-energie en elektrisch vervoer omgaan… Dat noemen we toch een smart city?