Naam van het project: Zevenheuvelenloop veroorzaakt duurzame kettingreactie bij Nijmeegse scholen

Initiatiefnemer: Stichting Zevenheuvelenloop

Categorie: Rabobank Mooiste Burgerinitiatief

1. Beschrijving

Soms leidt een klein duwtje tot een kettingreactie aan duurzame initiatieven en bewustwording bij jong en oud. De Zevenheuvelenloop wil het meest duurzame loopevenement van Nederland zijn, biedt deelnemers een treinkaartje aan en legt een heffing op aan mensen die toch met de auto komen. Deze heffingen samen leveren €100.000,- op en dit geld gaat naar lokale (basis)scholen die zonnepanelen op hun dak willen. De ouders van NSV2 hadden al bij de directie aangeklopt voor zonnepanelen en nu werd dit bereikbaar. Dit stimuleerde leerkrachten en kinderen om het resterende geld met allerlei creatieve acties bij elkaar te brengen (sponsorloop, uitgave van zonnecertificaten, door de kinderen zelf verkocht). Het geld dat de school bespaart op de energierekening wordt weer in de school geïnvesteerd: leerlingen krijgen les in duurzaamheid, gaan zelf op onderzoek in de school, komen met voorstellen die nu ook uitgevoerd kunnen worden. Kinderen komen enthousiast thuis en trekken ook hun ouders mee, door thuis te wijzen op mogelijkheden voor energiebesparing. Ouders, leerlingen en leerkrachten worden ambassadeurs en gaan tijdens studiemiddagen andere scholen inspireren, Haskoning maakt een rekenmodel en het Milieueducatiecentrum komt met een aansluitend programma. Een duurzaam intiatief leidt tot een hele serie nieuwe initiatieven!

2. Context

In 2008 vierde de Stichting Zevenheuvelenloop het 25-jarig jubileum van haar Zevenheuvelenloop met de ambitieuze slogan ‘De Zevenheuvelenloop wordt het meest duurzame loopevenement van Nederland’. De stichting Zevenheuvelenloop biedt jaarlijks de in totaal bijna 50.000 lopers een voordelig treinkaartje aan. Om het reizen met de trein nog meer te stimuleren, hanteert de organisatie ook een eigen vervoerstoeslag. Iedere deelnemer buiten de regio Nijmegen die met de auto komt betaalt een toeslag die de stichting vervolgens jaarlijks investeert in duurzame projecten. Van 2012 tot 2014 betreft dat zonnepanelen op scholen. NSV2 is de eerste school in Nijmegen die hiervan gebruik heeft gemaakt (begin februari 2013). Leerlingen, scholieren en ouders zijn hierbij nauw betrokken en organiseren creatieve acties om het resterende geld bij elkaar te krijgen, en gaan optreden als ambassadeurs naar andere scholen. De gemeente Nijmegen is intermediair in het verdelen van de €100.000,- Om in aanmerking te komen voor een subsidie moeten scholen een projectplan schrijven. In dit projectplan moet naar voren komen welke iniatieven worden ontplooid om de zonnepanelen te realiseren en op welke wijze duurzame energie terugkomt in het onderwijsprogramma.

3. Organisatiestructuur

De Zevenheuvelenloop is een stichting die 2 grote loopevenementen per jaar organiseert. NSV2 is een basisschool in Nijmegen. Het initiatief om geld voor duurzaamheid ter beschikking te stellen komt vanuit de stichting, het initiatief om zonnepanelen op school te leggen komt van de ouders die de directie van hun school hebben benaderd. Na enig rekenwerk (en door het geld van de Zevenheuvelenloop) is het schoolbestuur enthousiast geworden. Ouders, kinderen en leerkrachten vormen de drijvende kracht om dit te realiseren. Zij zijn ook de ambassadeurs die hun werkwijze verder bij andere scholen gaan promoten. Om de gelden voor zonnepanelen en de besparingen die ze opleveren veilig te stellen is er een aparte stichting opgericht, Vrienden van NSV2, dat de gelden beheert. Milieumaatregelen die de kinderen worden aandragen uit dit fonds betaald, en de zonnepanelen en onderhoud worden hieruit gefinancierd

4. Financiering

De 100.000 euro wordt bijeengebracht door deelnemers aan de Zevenheuvelenloop die niet met openbaar vervoer of fiets komen en dus een toeslag betalen. Het totaal van de door de autoreizende deelnemers bijeengebrachte toeslagen van 2012 tot en met 2014 wordt gebruikt voor zonnepanelen op scholen.

De scholen die gebruik willen maken van dit budget moeten zelf een plan opstellen en het resterende bedrag voor de zonnepanelen inzamelen. De ouders en kinderen van NSV2 doen dat door een ansichtkaartenactie, door een sponsorloop en ook door het uitgeven en verkopen van certificaten € 50,-. Na de looptijd 5 jaar ontvangt de koper 55 euro terug. Zo ontstaat er een stuwmeer van beschikbaar geld. Het is een continu proces: ieder jaar zijn er nieuwe leerlingen (en ouders) die dus ook weer certificaten kunnen gaan kopen en verkopen. Het schoolbestuur zorgt voor enige voorfinanciering. Bespaard geld als gevolg van een lagere energierekening wordt weer in duurzame maatregelen in het schoolpand zelf geïnvesteerd.

5. Professionaliteit

De stichting Zevenheuvelenloop heeft 5 betaalde medewerkers en NSV2 heeft een directeur, docenten en een schoolbestuur. Maar veel werk wordt door enthousiaste ouders, kinderen en docenten verricht. Ook de directeur van de school, dhr. Gerard van der Burgt, is enthousiast.

6. Aantrekkingskracht

Het aardige is, dat het project uitdijt: van het loopevenement naar 1 school naar ouders en leerlingen naar diverse scholen, waarbij steeds meer organisaties (MEC, Haskoning, de gemeente) ook een rol gaan spelen. Omdat het heel lokaal en praktisch is heeft het een grote aantrekkingskracht. Er zijn veel momenten waarop we extra aandacht gaan trekken. Er is op 4 februari een persmoment geweest, waar wethouder Van der Meer de cheque van 100.000 euro van Ton van Lieshout, voorzitter van de stichting Zevenheuvelenloop uitgereikt heeft gekregen. Dat gebeurde op de basisschool NSV2 in Nijmegen. De lokale media (o.a. Omroep Gelderland, Nijmegen1 en de Gelderlander) en nationale media (Trouw) hebben hier aandacht aan besteed.
Elke keer als een plan van een school wordt goedgekeurd zullen we hier aandacht aanbesteden.

7. Exploitatie

De kosten worden gedekt uit de acties van leerlingen, de verkoop van certificaten, de voorfinanciering en natuurlijk uit de gelden afkomstig van de Zevenheuvelenloop. De exacte opbrengsten zijn nog niet bekend, maar de schatting is dat de energierekening van de eerste school die meedoet (NSV2) jaarlijks met enkele duizenden euro’s omlaag zal gaan, en deze euro’s worden opnieuw geïnvesteerd in milieumaatregelen, dus het verwachte effect over een paar jaar zal nog groter zijn.

8. Regio

Gemeente Nijmegen

9. Energiebron en techniek

Zonne-energie die door middel van zonnepanelen wordt omgezet in stroom. Daarnaast andere milieumaatregelen die aangebracht zullen worden met het bespaarde geld (o.a. betere isolatie, zelfuitschakelend licht, etc.).

10. Kennis delen

Leerlingen, ouders en docenten doen zelf onderzoek naar energiebesparing, verkopen certificaten en worden als vanzelf ambassadeurs. De opgedane kennis, zowel technisch als wat betreft creatieve manieren van fondsenwerving en mensen bij hun project betrekken, worden gedeeld op studiemiddagen voor andere scholen die ‘nog niet zover zijn’.

11. Overtuig de jury

Bijzonder is dat op deze wijze leerlingen, ouders, leraren, renners van de Zevenheuvelenloop, de stichting Zevenheuvelenloop én de gemeente gezamenlijk zorgen dat er meer duurzame zonne-energie in Nijmegen wordt opgewekt. Het is een heel integraal initiatief waarbij veel partijen meewerken en nieuwe doelgroepen enthousiast raken, op heel lokaal niveau. Naast het daadwerkelijk verduurzamen speelt educatie een grote rol. Aan scholen wordt gevraagd om het belang van duurzame energie over te brengen aan de leerlingen. Maar eigenlijk gaat het vanzelf: door de financiële prikkel vanuit de Zevenheuvelenloop is iedereen enthousiast aan de slag gegaan, voelen ook (jonge) kinderen en ouders zich eigenaar en sterker nog, dragen de boodschap van milieubewustzijn en duurzaamheid uit naar anderen. Beleidsmakers, communicatiemensen en marketinggoeroes weten hoe moeilijk het is om niet alleen kennis over te dragen, maar ook houding en gedrag te veranderen, niet alleen van ouderen, maar zeker ook van de jeugd. De jeugd heeft de toekomst, jong geleerd oud gedaan. In dit project lijkt dat bijna spelenderwijs te lukken en dat vinden we erg hoopvol!

12. Beeldmateriaal